بیماری آلزایمر چیست + 3 علائم آلزایمر و درمان آلزایمر
بیماری آلزایمر یکی از بیماری‌های نوروپاتولوژیکی است که در آن عملکرد مغز به تدریج و خطی کاهش می‌یابد و به مرور زمان تشدید می‌شود. این بیماری عمدتا در سالمندان به وجود می‌آید و به صورت تدریجی حافظه، تفکر، خلاقیت و توانایی‌های شناختی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری بیشتر در سالمندان و مخصوصاً بالای 65 سال سن بروز می‌کند، اما برخی از موارد نیز در سنین جوانی قابل مشاهده است.
علت آلزایمر
در حال حاضر علت دقیق بیماری آلزایمر هنوز مشخص نیست، اما برخی فاکتورها و عوامل مختلفی که می‌توانند به پیشرفت بیماری آلزایمر کمک کنند شناسایی شده‌اند.
یکی از عوامل مهم روند پیشرفت بیماری آلزایمر، تجمع پلاک آمیلوئید بینوکلئین در مغز است. این پلاک‌ها شامل پروتئین‌های بیش از حد آمیلوئید هستند که به شکل خاصی در مغز تجمع می‌یابند و باعث خرابی و مرگ سلول‌های مغزی می‌شوند.
عوامل دیگری که با پیشرفت بیماری آلزایمر در ارتباط هستند عبارتند از:
- کاهش فعالیت آنزیم‌های مغزی مسئول برای تخریب آمیلوئید
- کاهش فعالیت نوروترانسمیترها (مواد شیمیایی مغزی)
- وجود ژنتیکی در برخی افراد
- عوامل خارجی مانند آسیب مغزی، عفونت‌های مزمن، وضعیت خواب نامناسب و استرس
هرچند که دقیقا علت بیماری آلزایمر هنوز شناسایی نشده است، اما شناخت دقیق تر این فاکتورها می‌تواند به توسعه روش‌های درمانی و پیشگیری از این بیماری کمک کند.
علائم آلزایمر
علائم آلزایمر در ابتدا می‌تواند نامشخص باشد ولی در پیشرفت بیماری تدریجاً قابل مشاهده و شناسایی می‌شود. علائم بیماری آلزایمر عموماً در سه دسته‌ی عمده قرار می‌گیرند:
- علائم حافظه: عمدتاً در مراحل اولیه بیماری ظاهر می‌شود و شامل فراموشی مداوم مخصوصاً در خصوص خاطرات حدیثی، اعمالی و نام هایی از افراد و محل ها است.
- علائم شناختی: به مرور زمان بیشتر مشاهده می‌شود و شامل مشکلات در فهم و پردازش اطلاعات، مشکلات در تصویرسازی، ناشناس بودن افراد و اشیا آشنا، چالش‌های در انجام فعالیت‌های روزمره، و تخریب توانایی های حسی است.
- علائم رفتاری: این علائم در مراحل پیشرفته‌تر بیماری شناخته شده است و شامل تغییر در شخصیت، افزایش اضطراب و افسردگی، تحریک شدید، مشکلات در خواب و استراحت، و از دست دادن کنترل بر رفتارهای مشکل‌آفرینی و عصبانیت می‌شود.
همچنین برخی علائم دیگری مانند مشکلات در گفتار، از دست دادن توانایی نوشتن، تغییر در روش‌های تفکر و پردازش اطلاعات، و تغییرات در توانایی های جسمی می‌تواند در بیماران آلزایمر مشاهده شود.
تشخیص آلزایمر
تشخیص آلزایمر اغلب از طریق مشاهده علائم و نشانه های بیماری، مصاحبه با بیمار و افراد مرتبط و انجام تست‌های تشخیصی مختلف انجام می‌شود.
در مرحله اول، پزشک با مشاهده علائم بیماری و مصاحبه با بیمار و افراد مرتبط می‌تواند اطلاعاتی درباره علائم و نشانه های بیماری، میزان تاثیر آنها بر زندگی روزمره بیمار، تاریخچه بیماری در خانواده و سایر اطلاعات مرتبط را جمع آوری کند.
در مرحله بعد، پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق تر، تست های تشخیصی مختلف را انجام دهد که شامل آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون ها و مواد شیمیایی مغزی، تست های روان شناسی برای بررسی توانایی های شناختی، تست های تصویربرداری مغزی مانند SPECT-CT، سونوگرافی مغزی، پوزیترون امیشن تاموگرافی (PET)، مغناطیسی تصویربرداری (MRI) و سایر تست‌های دیگر می‌باشد.
همچنین، برای تشخیص دقیق‌تر بیماری آلزایمر، ممکن است پزشک یک سری تست های حافظه و شناختی به بیمار بدهد که شامل سوالاتی در مورد خاطرات، اعمال، نام های افراد و محل ها، تصویرسازی، تعقیب اشیا و اشتباهات معمولی است.
در هر صورت، تشخیص نهایی بیماری آلزایمر باید توسط پزشک متخصص بر اساس نتایج تست‌ها و مشاهدات انجام شده تعیین شود.
درمان آلزایمر
درمان آلزایمر شامل ترکیبی از روش‌های دارویی و غیردارویی است. در حال حاضر، هیچ درمان کامل برای بیماری آلزایمر وجود ندارد، اما درمان‌های مختلفی برای بهبود علائم و کاهش پیشرفت بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه، به برخی از درمان‌های استفاده شده برای بیماری آلزایمر پرداخته خواهد شد:
- درمان دارویی: برخی داروها می‌توانند برای بهبود علائم بیماری آلزایمر استفاده شوند. برخی از این داروها عبارت‌اند از:
- مهارکننده‌های آنزیم آستیل کولین است که از علائم بیماری، مانند خلط، تشنج، ناخنک زدن و گیجی کمک می‌کند.
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز B که ممکن است کمک کند علائم آلزایمر را بهبود بخشد.
- درمان غیردارویی: به عنوان مثال، ممکن است به بیماری آلزایمر با استفاده از روش‌های غیردارویی زیر کمک شود:
- تمرینات شناختی و فیزیکی: این تمرینات شامل فعالیت‌هایی مانند حل مسائل، حفظ حافظه، ورزش و ماساژ می‌شود که می‌تواند به کاهش شدت علائم بیماری و بهبود عملکرد مغز کمک کند.
- درمان شناختی-رفتاری: این روش‌ها شامل مداخله‌های شناختی و رفتاری هستند که می‌توانند به بهبود توانایی بیمار در انجام فعالیت‌های روزمره کمک کنند.
- درمان گروهی: در این روش، بیمار با گروهی از افراد دیگر با بیماری آلزایمر در یک محیط گروهی درمانی درگیر می‌شود. این محیط هدف از بهبود عملکرد اجتماعی و کاهش علائم افزایشی بیمار است.
- درمان تغذیه‌ای: برخی مواد غذایی، مانند آنتی اکسیدان‌ها، اسیدهای چرب امگا-3 و ویتامین E، ممکن است به کاهش علائم بیماری آلزایمر کمک کنند.
در کل، درمان بیماری آلزایمر به شدت وابسته به مراحل بیماری، عوارض بالینی و سایر شرایط فردی بیمار است و بهتر است که تحت نظر پزشک متخصص این حوزه قرار بگیرید. همچنین، به علت عدم وجود درمان کامل، مراقبت و پشتیبانی بیماران با بیماری آلزایمر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
