مقالات آموزشی

انما چیست ؟ عوارض و خطرات ، کاربرد + فیلم آموزشی

انما روشی برای تخلیه‌ی مدفوع و شستشوی رکتوم و کولون است. معمولا از این روش آب‌درمانی برای رفع یبوست شدید استفاده می‌شود. این فرایند به شما کمک می‌کند در حالتی که خودتان قادر به دفع مدفوع نیستید، ضایعات را از مقعد خارج کنید. شما می‌توانید انما را از داروخانه تهیه کنید و در منزل انجام دهید اما باید دستورالعمل دقیق آن را از پزشک یا پرستار بپرسید تا از بروز هرگونه آسیب جلوگیری شود.

کاربرد انما چیست؟

یبوست یکی از مشکلات شایع گوارشی است و زمانی اتفاق می‌افتد که کولون نتواند مدفوع را از مقعد خارج کند. افراد مبتلا به این وضعیت در طی هفته سه یا کمتر از سه بار عمل تخلیه و دفع مدفوع را انجام می‌دهند. یبوست خفیف اغلب زمانی رخ می‌دهد که به طور منظم فیبر یا آب کافی مصرف نکنید. ورزش روزانه هم به پیشگیری از یبوست کمک می‌کند.

معمولا از انما برای شستشوی روده‌ی کوچک استفاده می‌شود. با این حال، این روش آخرین گزینه برای درمان یبوست است. اگر رژیم غذایی و ورزش برای عملکرد منظم دستگاه گوارش کافی نباشد، پزشک قبل از انجام انما استفاده از مسهل را پیشنهاد می‌کند. در بعضی از موارد، شب قبل از انجام انما فرد باید از مسهل استفاده کند تا به دفع مدفوع کمک شود.

همچنین می‌توان قبل از معاینه‌ی کولون از روش انما استفاده کرد. پزشک قبل از عکسبرداری با اشعه‌ی ایکس از کولون برای تشخیص پولیپ انما تجویز می‌کند تا تصویر واضحتر باشد. این روش قبل از کولونوسکوپی هم انجام می‌شود.

نحوه انجام انما
نحوه انجام انما

انواع انما

انما انواع مختلفی دارد.

هدف از انمای تمیزکننده شستشوی کولون است و معمولا قبل از انجام کولونوسکوپی یا سایر معاینات پیشنهاد می‌شود. به کمک انمای تمیزکننده می‌تواند مواردی از قبیل یبوست، خستگی مفرط، سردرد و کمردرد را تسکین داد. در این روش، با استفاده از محلول آب به همراه کمی نرم‌کننده‌ی مدفوع، جوش شیرین و سرکهی سیب می‌توان حرکت روده‌ی بزرگ را تحریک کرد. انمای تمیزکننده باعث تحریک روده و دفع محلول و هرگونه مدفوع از بدن می‌شود.

انمای ابقایی نیز روده را تحریک می‌کند اما محلول مورد استفاده باید به مدت ۱۵ دقیقه یا بیشتر در بدن باقی بماند.

آماده شدن برای انما

ممکن است از شما خواسته شود قبل از انجام انما ناشتا باشید یا تا چند روز از رژیم غذایی خاصی استفاده کنید. دستورالعمل‌ها بسته به پزشک و نیازهای شخصی شما متغیر است.

اگر قصد دارید انما را در منزل انجام دهید، حتما تمام تجهیزات مورد نیاز را استریل و از نرم‌کننده یا لوبریکنت استفاده کنید. هنگام تهیه‌ی محلول انما دقت زیادی به خرج دهید. گاهی لازم است مواد دارویی به محلول اضافه کنید.

قبل از شروع انما مثانه را خالی کنید تا از شدت فشار روی کولون کاسته شود. همچنین بهتر است بین وان و توالت حوله یا پارچه بگذارید تا زمانی که برای تخلیه‌ی کولون از جا بلند می‌شوید چیزی روی زمین نریزد. حتما بار اولی که از لوله‌ی انما استفاده می‌کنید آن را اندازه بگیرید تا بیشتر از ۴ اینچ وارد رکتوم نشود.

نحوه انجام انما

درمطب

اگر با انما آشنا نیستید، بهتر است یک متخصص این کار را برایتان انجام دهد. به‌علاوه، متخصص می‌تواند دستورالعمل استفاده از کیت انما در خانه را (که بدون احتیاج به نسخه از داروخانه قابل خریداری است) برایتان توضیح دهد. قبل از استفاده با پزشک هماهنگ کنید.

بعضی از انواع انما منحصرا در مطب انجام می‌شود. مثلا، در روش باریم انما از ترکیب مایعی استفاده می‌شود که قسمت‌های خاصی از دستگاه گوارش را هایلایت می‌کند. بدینترتیب، پزشک هنگام معاینه قسمت‌های بیشتری از دستگاه گوارش را مشاهده می‌کند. از باریم انما برای درمان یبوست استفاده نمی‌شود.

درخانه

شما می‌توانید به راحتی این کار را در منزل انجام دهید. این روش ارزانتر است اما باید از قبل جزئیات دقیق استفاده را از پزشک بپرسید. از آن‌جایی که این فرایند بسیار حساس است، بهتر است یکی از عزیزان به شما کمک کند.

انما حاوی محلول آب و نمک است که داخل یک کیسه در یک طرف لوله قرار می‌گیرد. بخش دیگر لوله چرب و مستقیما وارد رکتوم می‌شود. برای اینکه محلول به درستی به کولون برسد، درحالی‌که به پهلو روی شکم دراز کشیده‌اید، زانوان خود را به سمت قفسه‌ی سینه جمع کنید. در ادامه به مراحل استاندارد استفاده از انما اشاره می‌کنیم:

  1. با استفاده از آب گرم، کیسه‌ی انما را با محلول دلخواه خود پر کنید. از بسته شدن گیره اطمینان حاصل کنید. لوله را به سمت پایین بگیرید و یک یا چند لحظه گیره را باز کنید تا هوای اضافه خارج شود و وارد کولون نشود.
  2. کیسه را از وان آویزان کنید تا درحالی‌که به پهلوی چپ دراز کشیده‌اید به آن دسترسی داشته باشید.
  3. قبل از وارد کردن لوله آن را چرب کنید تا راحت‌تر وارد شود و آن را بیشتر از ۴ اینچ وارد رکتوم نکنید. هنگام وارد کردن لوله، به مقعد فشار آورید تا راحت‌تر باشید. به پهلوی چپ دراز بکشید و زانوها را به سمت قفسه‌ی سینه جمع کنید.
  4. صبر کنید تا مایع وارد رکتوم شود. نفس‌های عمیق بکشید و به کیسه نگاه کنید تا کاملا خالی شود.
  5. به‌آرامی لوله را از رکتوم جدا کنید.
  6. احتمالا بلافاصله احساس می‌کنید باید عمل تخلیه را انجام دهید. اگر از انمای تمیزکننده استفاده می‌کنید، با دقت از جا بلند شوید و به سمت توالت بروید. اگر از انمای ابقایی استفاده می‌کنید، طبق دستورالعمل رفتار کنید.

نتیجه‌ی انما

بعد از اینکه کل محلول وارد کولون شد، ظرف یک ساعت حرکت روده اتفاق می‌افتد. اگر باز هم موفق به دفع نشدید، با پزشک تماس بگیرید. شاید از شما خواسته شود بعدا دوباره این فرایند را انجام دهید. استفاده‌ی موفق از انما منجر به تخلیه‌ی کامل رکتوم می‌شود.

پژوهش

انما به عنوان روشی سودمند برای پاکسازی روده طرفداران غیرسنتی زیادی دارد. طب غربی هنوز نسبت به مزایای استفاده‌ی منظم از انما در خانه مشکوک است. تحقیقات پیرامون تاثیر بلندمدت انما کامل نیست. تا زمانی که تجهیزات مورد استفاده برای انما استریل باشد و با دقت طبق دستورالعمل رفتار کنید، بعید به نظر میرسد استفاده‌ی گه‌گاه از انما برای «شستشوی کولون» و تسکین یبوست مضر باشد. اما یادتان باشد استفاده از انما خطراتی نیز به دنبال دارد.

خطرات انما

اگر درست مطابق دستورالعمل از انما استفاده کنید، معمولا خطری به دنبال ندارد. باریم انما باعث می‌شود رنگ مدفوع تا چند روز بعد سفید شود. این یکی از عوارض طبیعی باریم است و خودبه‌خود برطرف می‌شود. اگر قادر به عمل تخلیه نیستید، با پزشک درمورد راه‌های دفع آسان صحبت کنید.

وارد کردن انما با فشار به رکتوم می‌تواند باعث بروز آسیب در بافت مجاور شود. هرگز با زور و فشار لوله را وارد رکتوم نکنید. اگر مشکل ادامه‌دار شد، زمان دیگری را به انجام انما اختصاص دهید یا با پزشک خود تماس برقرار کنید. خون در مدفوع بعد از انجام انما می‌تواند حاکی از آسیب مقعدی یا یک بیماری زمینه‌ای باشد. درصورت هرگونه خونریزی مقعد، فورا با پزشک تماس بگیرید.

اگر چند بار در روز لوله را وارد مقعد کنید، خطر بروز مشکل در اثر انجام انما بیشتر می‌شود. بهترین راه حل این است که یک بار در روز، و هر روز در یک ساعت مشخص، طبق دستور پزشک از انما استفاده کنید. بدین‌ترتیب، نه‌تنها عوارض جانبی کمتر می‌شود بلکه بدن به دفع منظم عادت میکند. اگر یبوست بیشتر از چند روز ادامه پیدا کرد، با پزشک تماس بگیرید.

در موارد بسیار نادر، استفاده‌ی نامناسب از انما باعث بروز امبولیزم (انسداد رگ) می‌شود. امبولیزم ریوی، که در ریه رخ می‌دهد، مرگبار خواهد بود. در موارد دیگر، استفاده‌ی نادرست از باریم انما باعث سوراخ شدن رکتوم می‌شود.

افراد مسن باید از «Fleet» انما، که حاوی فسفات سدیم است، دوری کنند. براساس یک تحقیق کوچک که در مجله‌ی پزشکی داخلی JAMA به چاپ رسید، این مورد باعث بروز مشکلات جدی نظیر نارسایی کلیه می‌شود.

بعد از انجام انما

بعضی از افراد طی چند ساعت بعد از انجام انما چندبار عمل دفع را انجام می‌دهند. به همین دلیل، بسیاری از افراد بعد از انجام انما در خانه می‌مانند. اما در اکثر موارد، بعد از تکمیل فرایند انما می‌توانید به روتین خود برگردید.

فیلم آموزشی نحوه انجام انما

فیلم آموزشی انما
شما میتوانید با اشتراک گذاری سایت https://nursingskills.net و صفحه توییتر ما از ما حمایت کنید

 

به این مقاله امتیاز بده

امتیاز کاربران: 5 ( 2 رای)
گرد آورنده
سعید چایانی
منبع
درمانکده

Saeid Chayani

سعید چایانی دانشجوی ترم 8 دانشگاه آزاد همدان . هدفم از تشکیل این سایت فراگیری مهارت های پزشکی-پرستاری هست ، به حوزه وب هم علاقه‌مندم ، امیدوارم لحظاتی خوبی در این سایت رو رقم بزنم .

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا